Toen het afgelopen winterseizoen op 9 maart abrupt moest worden afgesloten, heb ik aan ze gedacht. Nu ik de bloemenzee op de alpenweides online voorbij zie komen, denk ik ook weer aan Val Gardena. Hoe zou het met ze gaan? Kun je er veilig op vakantie?

Ik skype met Christina van de VVV; we blikken terug maar kijken ook vooruit. We hebben het over veilig op vakantie gaan, openstelling van de cabineliften en evenementen. Ook bel ik met Ambros die met zijn pizza’s de thuisbezorgd-primeur heeft van het langgerekte bergdal; hier allang gemeengoed, daar een nieuwtje.

Ik heb Val Gardena mogen bewonderen in drie van de vier seizoenen. Wat ik kan afvinken zijn het voorjaar met de prachtige bloemenpracht in de bergen; de herfst met zijn Burning Dolomites en tot slot de winter om de Sella Ronda  te skiën. Ik zou graag zo weer die kant uit gaan; ik heb ervaren dat je bij het wandelen en fietsen in de bergen een zee van ruimte hebt. Afstand houden tot elkaar vormt geen enkel probleem.

Immuniteit voor meer dan 50% van de inwoners

Christina vertelt dat half mei de helft van de bevolking van Ortisei (een van de drie dorpen van Val Gardena) immuun voor het Corona-virus blijkt te zijn; bij de immuun-testen in Selva blijkt dat zelfs voor 70-80% van de inwoners te gelden…

Daar is wel wat aan vooraf gegaan; gedurende de picco, piek, overleden er wel 4 personen per dag. In zo’n kleine gemeenschap kent iedereen iedereen, dus het hakte er flink in. Afgelopen maand is niemand overigens overleden, voegt Christina haastig toe.

Christina’s man was 12 dagen flink ziek en dus dacht Christina inmiddels immuun te zijn voor Corona. Ze was een beetje delusa, teleurgesteld, dat dit niet bleek uit de test. “Het is wel bij meer gezinnen zo dat de ene helft immuun is en de andere helft niet. Het virus laat zich niet vangen; of je nu sportief bent of jong, het kan iedereen raken.”

“We zijn geluksvogels”

Zoals overal in Italië volgde ook in Val Gardena de lockdown waarbij men opgeroepen werd thuis te blijven. En ondanks dat de bergen lonkten en de condities perfect waren om met vellen onder de toerski’s naar boven te lopen, mocht het niet. “Eravamo chiusissimi” “We zaten über op slot” aldus Christina. Om gelijk toe te voegen dat er vervelendere plekken zijn om in lockdown te zitten.

“Iedereen heeft wel een tuin bij het huis, dus dan is het prima uit te houden. Siamo fortunati” “We mogen ons gelukkig prijzen. Het leek ergens wel een beetje vakantie. We konden en hoefden niets. Ik heb nog nooit zoveel gekookt als toen,” lacht Christina.

Vanaf 6 mei zijn de uffici, kantoren, weer open gegaan. Al voor de crisis hadden ze bij het VVV elk een eigen kantoor; na een periode van verplichte smartworking, zoals ze hier thuiswerken noemen, kunnen ze nu dus op kantoor zonder probleem werken op veilige afstand van elkaar.

Voorzichtig positief

Op de vraag wat Christina verwacht van de zomer in Val Gardena komt een verrassend antwoord. “Dobbiamo salvaguardarci, We moeten goed op onszelf passen. Nu de situatie onder controle is, wil het dal niet nogmaals het risico lopen op een disastro, ramp. Toerisme mag dan wel de belangrijkste inkomstenbron zijn, maar niet ten koste van alles. Al een paar jaar op rij komen er geen hotelkamers meer bij maar focussen we op kwaliteit.”

Voordeel van een vakantie in de bergen is dat je de drukte prima kunt omzeilen. Een wandelvakantie in de bergen is wat dat betreft helemaal een uitkomst! Wandelen afwisselen met mountainbiken, lekker luieren; je komt er heerlijk tot rust.

De situatie eind mei

In de provincia van Bolzano waarin Val Gardena ligt, worden dagelijks proactief honderden tamponi, tests, afgenomen. Dit levert de laatste maand hooguit 1 Corona-besmetting per dag op, zo blijkt uit de officiële cijfers. Er liggen op het moment van schrijven (28 mei) nog maar 5 personen op de IC. En dat in een gebied dat iets groter is als Noord-Brabant en Limburg samen.

Hoe zit het met de veiligheidsmaatregelen?

De hotels zijn er inmiddels wel klaar voor. Ze hebben oplossingen als een pre-check-in om zo kort mogelijk contact te hebben; ontbijt of diner serveren ze desgewenst op de kamer. Een andere optie is om in shifts te dineren en het restaurant langer open te houden. Appartementen en vakantiehuisjes hebben wat dat betreft minder aanpassingen nodig.

Overnachtingstip in Selva

Tijdens een van mijn verblijven sliep ik in het Hotel Alpenroyal in het sportieve Selva. Ik zie helemaal voor me hoe je daar je vakantie kunt doorbrengen; de ruime kamers hebben er een groot balkon, het uitzicht is heerlijk en dat geldt ook voor het eten. Telkens als ik weer deze (mijn) foto zie, ben ik in gedachten terug en geniet na. Wat mij betreft dus een heerlijke overnachtingstip!

Hoe zit het met de evenementen in Val Gardena?

“Elk jaar hebben we hier ’s zomers tal van evenementen. Die hebben we allemaal afgezegd. We moeten even afwachten wat we met de evenementen van september gaan doen”. Ze verwachten bij het VVV dat juli-augustus wel redelijk zal zijn; het zijn de traditionele vakantiemaanden van de Italianen. Die zijn het zo stufi, beu, om zo lang thuis te zitten dat sommigen zelfs voor 1-2 maanden hebben gereserveerd. Een geluk: er is ruimte genoeg in Val Gardena!

Het is aftellen dat ook toeristen van buiten Italie van het natuurschoon genieten. Christina kijkt uit naar de komst van de Nederlanders, die bij haar en heel wat dalbewoners behoren tot de preferiti, favorieten.

Hoe zit het met de liften en berghutten?

De impianti, liften, gaan vanaf 4 juni open. Ze zullen maar op 2/3^e capaciteit mogen draaien en aanwezigheid van disinfettanti, ontsmettingsgel, is onontbeerlijk.

De rifugi, berghutten waar je tevens kunt slapen, gaan ook open, maar die kunnen maar op 1/3^e van de capaciteit draaien. De vele baite, hutjes, die over de bergweides uitgestrooid lijken, hebben daarentegen ruimte genoeg om gasten overdag van hun natje en droogje te voorzien.

Christina’s persoonlijke ervaring

“Non tutto il male vien per nuocere,” Elk nadeel heb z’n voordeel”, aldus Christina. “Voor de crisis waren we met z’n allen misschien te indaffarati, druk bezig. In feite was het een assurdità hoe we leefden; even heen en weer naar Londen voor een prikkie… dat soort dingen. Così non poteva andare avanti, dat kon zo niet verder. We hebben capito i veri valori, geleerd waar het echt om draait.”

Leven in het moment

“Ik heb ervaren dat ik hier alles heb wat ik wil; ik hoef het dal niet meer zo nodig uit. Ik kom hier niets tekort: ik word omringd door prachtige natuur, bossen en bergen. Ik neem een panino imbottito, belegd broodje, mee en ga heerlijk wandelen in de bergen. De afgelopen periode heeft ons gardenesi ergens wel goed gedaan; viviamo più la giornata, we leven veel meer in het moment. Ik ben me er meer dan ooit bewust van”, aldus Christina. “Non serve così tanto per vivere, je hebt niet zoveel nodig om te leven.”

Maaltijdbezorging primeur

Val Gardena maakt in deze Corona-periode voor het eerst kennis met maaltijdbezorging. Waar Thuisbezorgd.nl in Nederland al direct overuren draaide, was het fenomeen in dit bergdal compleet onbekend. De primeur is voor Ambros van Pizzeria Tennis in Ortisei.

Het zijn de kinderen van Ambros (23 en 25 jaar oud) die erop aandringen dat papà zich op thuisbezorgen moet gaan richten. Het lukt hen vader te overtuigen; “ad un patto, op één voorwaarde”, zegt de naar Sant’Ambrogio vernoemde vader. “We doen dan wel via de gewone listino, dus gewoon keuze uit alle 50 pizza’s. Enne… consegna gratuita, geen bezorgkosten, want hé, niemand kan er toch wat aan doen dat we verplicht thuis moeten blijven?”

Pizzeria als ontmoetingsplaats

Je moet weten dat je elkaar in Italië ontmoet en bijkletst tijdens het smikkelen van een pizza of het drinken van een aperitivo. De pizzeria is dus een luogo d’incontro, ontmoetingsplaats. Normaliter gaat een Italiaan zeker een keer per week even een pizza buiten de deur eten. Se mai vai a prenderla, desnoods ga je pizza halen. Maar pizza eten, dat staat vast. Maar als dit alles niet kan, dan is thuisbezorging een uitkomst, zo blijkt.

De test is in het weekend. De kinderen maken het bekend via Facebook, Instagram en Whatsapp en het eerste weekend is gelijk un successone, groot succes. Vervolgens wordt de vrijdag toegevoegd, en langzaam ook de rest van de week. Moglie, figlio, figlia, vrouw, zoon en dochter, allemaal helpen ze mee op de pizza’s te bezorgen. Inmiddels hebben ook andere restaurants zijn voorbeeld gevolgd, maar de primeur is voor Ambros

Als de restaurants elders in Italië nog open moeten gaan, heeft Ambros er al een week op zitten; de horeca in Val Gardena mocht open op maandag 11 mei. “Normaal heb ik 15 tafels binnen; dat zijn er nu 10. Op het buitenterras zijn nog maar 7 van de 12 tafeltjes over. Tot zijn verbazing heeft ie het zo druk dat hij zelfs dalbewoners moet wegsturen. Alles voor de veiligheid.

Bekijk ook:

• Val Gardena Special met tips voor een actieve vakantie in zomer en winter
• Actieve wandelvakanties van SNP Natuurreizen
• Mijn wintersport tips voor Val Gardena

© Foto’s: Claudia Zanin