Fietsen in Cortina d’Ampezzo stond op ons wensenlijstje. Bergwandelen, dat lukt ons zelf wel, maar om met een mountainbike de bergen in te gaan en over onverharde paden te fietsen, is het toch wel fijn met een gids. Zeker als je, net als wij, wel van fietsen houdt, maar je tegelijkertijd afvraagt wat haalbaar is. Niet alleen de hoogteverschillen en afstanden inschatten is lastig, maar ook de moeilijkheid en haalbaarheid.
We ontmoeten Samuele bij de bike rental waar we de gereserveerde E-MTB’s ophalen. Fietsen zonder ondersteuning is door de hoogteverschillen namelijk afzien, ook met een prima conditie. Onderweg genieten in plaats van met de tong op de voeten aankomen, is onze wens. We bespreken de route en hij beoordeelt, zonder dat we dat weten, gaandeweg ‘wat voor vlees hij in de kuip heeft’. Een fijn gevoel van veiligheid.
We maken samen een prachtige tocht over de voormalige spoorlijn, klimmen omhoog naar een magnifiek uitzichtspunt, drinken caffè bij een leuke rifugio, lunchen met spectaculair uitzicht en zien ondertussen heel veel van het gebied. Een aanrader.
Als officiële alpine-gids wordt Samuele voor allerlei disciplines ingezet: van wandelen tot fietsen tot klimmen, via ferrata, skiën, sneeuwschoenwandelen en nog veel meer. Hij kent het gebied dan ook als le proprie tasche, zijn broekzak. Zeker in augustus blijft hij ver van het centrum van Cortina d’Ampezzo: la passeggiata, het flaneren, over de Corso Italia, daar heeft hij het niet zo op. Hij gaat veel liever de bergen in met sportievelingen. In dit geval met ons.
Een gids zorgt voor een extra dimensie
Het fijne van op pad te zijn met een gids, is dat dit een extra dimensie toevoegt. Je hebt het gevoel op pad te zijn met een bekende, je ziet dingen die je normaliter misschien niet opvallen, je leert veel en voorkomt dat je dingen over het hoofd ziet.
De familie van Samuele (38) heeft al eeuwenlang zijn roots in Cortina d’Ampezzo. Hij weet dan ook van de hoed en de rand. Was als kind ook alleen maar te vinden in de bergen. Maar guida alpina, gecertificeerd alpengids, word je niet zo maar. Je moet al kunnen skiën zowel on- als off piste, berg/ijs beklimmen, hiken, via ferrata’s lopen etc. De totale opleiding duurt vijf jaar en tijdens de opleiding worden de hele Alpen doorkruisd.
Regola
Samuele vertelt onderweg niet alleen over wat je ziet, maar vooral ook over wat je niet ziet. Over hoe alles is geregeld volgens het eeuwenoude systeem ‘Regola’, over het vliegveld dat na de neergestorte inauguratievlucht gelijk gesloten is. Over de uitbaters van de verschillende baite, hutten; alleen de oorspronkelijke families mogen die runnen.
Over de huizenbouw, de herbouw en de komende Olympische Spelen. Maar ook over de bostrico, in het Nederlands letterzetter genaamd. Klinkt leuk, maar deze schorskever velt in een mum van tijd lariksbomen. De uiteenlopende wetenswaardigheden die hij onderweg deelt, geven het fietsen een extra dimensie.
Gebruik die batterij!
Samuele fietst lekker en ontspannen door, terwijl wij achter hem aan ploeteren. De megasportieve man grinnikt en ontrafelt snel zijn devies: ‘Niet zuinig zijn met je batterij’! Het is niet de eerste keer dat we met een Italiaan fietsen – die hebben we vaker gehoord, haha. Het maakt het fietsen een stuk minder zwaar én plezanter. En omdat hij erbij is, weten we dat we het eindpunt halen mét batterij, als we zijn raad opvolgen. Maar we willen niet come niente, met twee vingers in de neus omhoog fietsen, we willen ook sportief bezig zijn…
Van verharde weggetjes naar onverharde bospaden
Onze fietstocht voert een stukje over de pista ciclabile die is aangelegd waar vroeger de spoorlijn, liep. We fietsen omhoog naar Rocca di Botestagno. Hier stond vroeger een kasteel. Van daaruit kijken naar de onderliggende vallei waar we iets eerder fietsten en waar het turquoise water van Felizon stroomt. Vanaf die hoogte zijn de mensen die langs de waterkant genieten ieniemini.
Cortina airport
Hij wijst op een groen gebouw – het blijkt een voormalige hangar te zijn. Als je goed kijkt, ontwaar je ook een landingsbaan. Die was al aangelegd ten tijde van de Eerste Wereldoorlog. Maar dit vliegveld, Cortina Airport, blijkt keer op keer verbonden met tragiek. Meerdere vliegtuigen stortten neer door weersinvloeden. Als in 1976 een vliegtuig met hoogwaardigheidsbekleders neerstort, is dat de laatste vlucht.
De naamgever van de Dolomieten
Samuele vraagt of we weten waar de Dolomiti hun naam aan danken? De Franse geoloog Déodat de Dolomieu (1750-1801) bestudeerde de rocce sedimentarie die kenmerkend zijn voor de streek. Het gesteente dat alleen in deze hoek van Italië voorkomt, wordt vernoemd naar de geoloog: La dolomia. Sla je er steen open, dan vind je afdrukken van fossielen of schelpen. Hier was vroeger immers de bodem van de zee.
Rifugio Malga Ra Stua
We fietsen door naar het Parco Naturale regionale delle Dolomiti d’Ampezzo, tijd voor een caffè. Samuele brengt ons naar Rifugio Malga Ra Stua. De berghut ligt op 1695 meter hoogte. Het geluid van de koeienbellen, de geur van caffè, het ‘berghutwinkeltje’ met de lekkerste lokale kazen, worsten, jams nodigen uit tot een lange pauze, maar na de caffè moeten we door…
We draaien om en keren terug naar de vallei. We fietsen langs de rivier door een bos met kunstwerken gemaakt door de lokale middelbare school. De route voert langs Camping Olympia, een verrassing omdat we niet hadden bedacht dat er ook campings zouden zijn in het chique Cortina d’Ampezzo. Dát verklaart ook de wonderlijke mix aan jonge sportievelingen en de gegoede burgerij die over Corso Italia flaneert.
Onderweg wijst Samuele op hoe de huizen zijn gebouwd die verspreid liggen rondom Cortina d’Ampezzo. Het blijken verschillende località, buurtschappen, te zijn. We leren een boel over de bouwwijze. Het woongedeelte ligt steevast op het zuiden; de noorzijde is van hout en oorspronkelijk bedoeld voor het vee. Ook nieuwbouw moet hieraan voldoen, al mag er ook nu ook gewoond worden in het achterste deel.
De Olympische Winterspelen zorgen straks dan wel voor heel veel bezoekers, tóch is het aanzicht van de vallei volgens de opgestelde oude regels van de Regola gewaarborgd.
Lago d’Aial
We fietsen verder en stijgen door de bossen. Wandelaars lopen op hetzelfde pad, maar het gaat prima samen. Samuele brengt ons naar het op 1323 meter hoogte gelegen Lago d’Aial. De kleur van het water, de weerspiegeling, het is alsof je naar een gephotoshopt beeld kijkt. Niets is echter minder waar. Een mooie berghut met groot terras kijkt erop uit.
Tijd voor de lunch. Op aanraden van Samuele bestellen we dé lokale specialiteit casunziei rossi, met rode bieten gevulde deegkussentjes met papaverzaadjes bestrooid en overgoten met gesmolten boter.
Op eigen gelegenheid fietsen we terug, we voelen ons gelijk een stuk minder zeker door zijn afwezigheid. We volgen zijn tips en aanwijzingen en komen moe maar voldaan terug bij de verhuurder, een nieuw avontuur rijker.
